Guillaume, Gustave

(1883-1960). Fransız dilbilimcisi. Guillaume’un oluşturduğu yapısalcı kuram dili bir dizge olarak ele alması, eşsürem /artsürem ayrımını göz önünde bulundurması gibi kimi yaklaşımlarıyla Saussure yapısalcılığını andırırsa da, biçime yalnızca işlemsel ağırlık vermesi ve dilin kuruluşundaki düşünce sürecini göz önünde tutmasıyla bağımsız, özgün bir kuram niteliği taşır. Guillaume, incelemelerinde dilsel işlevlerin betimlemesini sunarken soyut ve mantıksal çözüm getirmeye özen göstermiş, sürem (zaman) ve süremsel ulamlarla yakından ilgilenmiştir. Devimsel eşsüreme dayanan yönteminde fizik, matematik alanlarından da yararlanan dilbilimci özellikle dizge kavramı üzerinde durmuştur.

Bilgine göre dizge doğrudan doğruya gözlemlenebilen bir veri değil, anlıksal oluşturumdan kaynaklanan bir soyutlamadır ve dilin çizgiselliğine karşın, dil ediminin anlıksal yönü geriye dönüşlü bir devinim içerir. Biçim ve anlam arasındaki ilişkiye önem veren Guillaume, anlıksal dizgebilim diye adlandırdığı yaklaşımında biçimle tözü birbirinden bağımsız olarak ele almak gerektiğini savunur. Le Problème de l’article et sa solution dans la langue française (Tanımlık Sorunu ve Fransız Dilindeki Çözümü) [1919] adlı yapıtında işlemsel sürem kavramını ortaya atan Guillaume Temps et verbe’de (Zaman ve Eylem) [1929] dillerin biçimbilimsel yönlerini karşılaştırmalı yöntemle incelemiş, L ‘Architectonique du temps dans les langues classiques (Klasik Dillerde Zaman Düzeni) [1945] adlı yapıtındaysa dil olgularını konum dilbilgisi yöntemiyle ele almıştır.
(Vardar,2002)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder