(doğ. 1909-).ABD’li dilbilimci. İlk çalışmaları Bloomfield’ci yapısalcılık çerçevesinde yer alan Harris dağılımsal dilbilimin kurucusudur. Sözlü dile ağırlık vermiş, dilsel öğeleri dağılımlarına, başka bir deyişle değişik kullanım ya da bağlamlardaki çevrelerinin tümüne göre tanımlamış ve sınıflandırmıştır. Gerek sesbilimsel, gerekse biçimbilimsel düzlemlerde yer alan incelemelerde çözümleme, ona göre bölümleme, sınıflandırma, sınıflar arası bağları saptamadır. Bu çözümleme yönteminde öğelerin anlamları değil, dağılımları göz önünde bulundurulur. Böylece Harris’in yöntemi doğrudan doğruya gözleme dayanır. Dilbilimciyi bir bütüncede yer alan ölçülebilir, nesnel olgular dışında, anlam başta olmak üzere başka hiçbir veri ilgilendirmez. Dağılımsal yöntemi zamanla yetersiz bulan Harris bu kez de, sonraları N. Chomsky tarafından geliştirilerek üretici—dönüşümsel dilbilimin doğuşuna yol açan dönüşümsel bir yaklaşıma yönelerek dönüşümsel dilbilimin de temelini oluşturmuştur.
Söylem çözümlemesi çalışmalarıyla da tümce sınırlarını aşan sözceleri incelemiştir. Methods in Structural Linguitics (Yapısal Dilbilimde Yöntemler) [1951] ve Strucıural Linguistics (Yapısal Dilbilim) [1960] adı altında yayımladığı yapıtlarında dilsel öğeleri çözümleme yöntemini sunmuştur. String Analysis of Sentence Structure (Tümce Yapısının Zincir Çözümlemesi) [1962] adlı yapıtında tümce çözümlemesi yöntemini betimleyen Harris söylemle ilgili düşüncelerini ilk kez Language dergisindeki “Dıscourse Analysis” (Söylem Çözümlemesi) [1952] başlıklı yazısında açıklamıştır.
(Vardar,2002)
(Vardar,2002)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder